Nowe stawki za śmieci - możemy płacić mniej

Szanowni Państwo, Mieszkańcy Gminy Łask, informujemy, że od 1 stycznia 2022 r. następuje wzrost stawek opłat za odpady, ale kompostując bioodpady - zapłacimy 5 zł mniej od osoby.

Od 1 stycznia 2022 roku zmieniają się stawki opłat za odbiór odpadów komunalnych z terenu Gminy Łask. W przypadku odpadów segregowanych będzie to 36 zł  miesięcznie od osoby, w przypadku niesegregowanych – 72 zł miesięcznie od osoby.

Bardzo ważne jest to, że opłata ta może być niższa, jeśli na terenie danej posesji będzie znajdował się kompostownik. W takim przypadku ulga wyniesie 5 zł miesięcznie od osoby. Wówczas za odbiór odpadów segregowanych zapłacimy nie 36 zł, ale 31 zł.

Posiadanie  kompostownika  się opłaca. Czteroosobowa rodzina segregująca śmieci od stycznia 2022 roku miesięcznie za odbiór odpadów zapłaci 36 zł x 4 = 144 zł. Jeśli na terenie posesji, którą zamieszkują jest kompostownik, zapłacą 31 zł x 4 = 124 zł. W skali roku oznacza to o 240 zł mniej.

Aby z ulgi skorzystać, wystarczy zaznaczyć odpowiednie pole w  deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i wyposażyć nieruchomość w miejsce lub pojemnik do kompostowania. Ponadto informujemy, że od 2022 roku z nieruchomości, dla której zadeklarowane jest posiadania kompostownika odebrane będą pojemniki na bioodpady, a Urząd Miejski w Łasku będzie prowadził kontrole sprawdzające, czy kompostowniki faktycznie znajdują się na terenie wskazanych posesji i bioodpady  są tam składowane.

To, ile za śmieci zapłacą w przyszłym roku mieszkańcy, wynika ze stawek narzuconych przez firmę wybraną po przeprowadzonym  postępowaniu w trybie przetargu nieograniczonego. Nowa umowa obowiązywać będzie na okres od 1 stycznia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. Cena za 1 tonę odpadów jaką zaoferował wykonawca wynosi ok. 1037 zł brutto. Czyli na całe zamówienie  gmina musi zabezpieczyć kwotę ok. 16,63 mln zł. Ilości odbieranych śmieci z terenu naszej gminy corocznie przybywa. Zmiana przepisów prawa powoduje, że od nowego roku rozliczenia między firmą a Gminą Łask za odbiór i zagospodarowanie odpadami będą odbywały nie ryczałtowo jak dotychczas, a jednostkowo od każdego kilograma przekazanych odpadów. Z uwagi na  ilości odbieranych odpadów z terenu naszej gminy szacowana stawka na jednego mieszkańca za odpady segregowane wynosi ok. 41 zł, jednak Uchwałą Rady Miejskiej w Łasku stawka została przyjęta w wysokości niższej od szacowanej, czyli odpowiednio od osoby 36 zł  natomiast 72 zł w przypadku braku segregacji. Oznacza to, że jeżeli ilości odpadów odbieranych od mieszkańców będą zbliżone do szacowanych do przetargu to niestety uchwalona stawka nie pokryje kosztów funkcjonowania systemu i z budżetu Gminy Łask będzie trzeba przeznaczyć środki finansowe na pokrycie powstałego deficytu - zamiast przeznaczyć je na nowe inwestycje np. budowę dróg, oświetlenia itp.

Trend drastycznych wzrostów stawek za śmieci obserwujemy w miastach i gminach w całym kraju. Obecnie obowiązujące regulacje prawne stawiają urząd i radę miejską  w takiej sytuacji, że w zasadzie nie mamy pola manewru, możemy tylko zatwierdzić wysokość opłat wynikających z przetargu lub obniżyć stawkę często kosztem pomniejszenia środków na inwestycje czy remonty.  

W tym miejscu należy przypomnieć i odnieść  się do sytuacji przedsiębiorców i sytuacji na rynku gospodarki odpadami komunalnymi w kraju:

1. Zmiany przepisów uderzające w samorządy. Na koszt zagospodarowania odpadów komunalnych składa się wiele czynników. Od 2020 r. roku gminy w całej Polsce muszą prowadzić narzuconą przepisami segregację odpadów na frakcje, co oznacza dużo wyższe koszty odbioru odpadów. W związku z tym ponad dwukrotnie wzrosła liczba kursów, jakie muszą wykonać operatorzy. To przekłada się na koszty paliwa i pracy, które są pokrywane z gminnego budżetu.
    
2. Ceny energii, koszty pracy. Na podwyżkę stawek za gospodarkę odpadami wpływają rosnące w latach 2016-2021 koszty: paliwa – wzrost aż o 40%, energii elektrycznej - o 67% oraz płacy minimalnej - o 25%.
    
3. Brak odpowiedzialności producentów za opakowania. W Polsce producenci opakowań, np. firmy produkujące kosmetyki, produkty spożywcze czy środki czystości, praktycznie nie ponoszą odpowiedzialności finansowej za wprowadzanie na rynek tworzyw sztucznych. Stawki są nieporównywalnie niskie, a cały koszt późniejszego zajmowania się odpadami spada na gminy i ich mieszkańców. W Polsce koszty utylizacji odpadów, np. butelek plastikowych, pokrywają mieszkańcy, natomiast w Niemczech czy Austrii – producenci odpadów, czyli koncerny. Opakowań jest na rynku coraz więcej, bo produkujące je firmy nie mają żadnej motywacji, by wprowadzić opakowania zwrotne - nie ma żadnych mechanizmów fiskalnych, które je do tego mobilizują.
    
4. Miasta nie zarabiają na surowcach i recyklingu. Na rynku gospodarki odpadami jest coraz więcej surowców, których nikt nie kupuje lub kupuje za bezcen. Sprzedaż tylko niektórych frakcji surowców jest opłacalna, ale tylko po dokładnym ich oczyszczaniu w miejscu sortowania. Część firm zajmujących się odzyskiem (ok. 25%) przestała prowadzić swoją działalność przez zmianę przepisów i postawione przez rząd wymogi.
    
5. Napływ odpadów z zagranicy do Polski. Potroiła się ilość odpadów sprowadzonych do Polski. Producentom bardziej opłaca się kupić surowce pierwotne lub wtórne sprowadzane z zagranicy niż skupować te produkowane w kraju.
    
6. Drastyczny wzrost opłaty środowiskowej. W 2017 r. drastycznie wzrosła tzw. „opłata środowiskowa” za wszystkie gazy lub pyły wprowadzone do powietrza oraz umieszczenie odpadów na składowisku. Do końca 2017 r. stawka wynosiła 24,15 zł, natomiast w 2020 r. stawki wzrosły aż do 270,00 zł za tonę. Przekłada się to na koszty prowadzenia działalności, dlatego firmy zajmujące się zagospodarowaniem odpadów są zmuszone podnosić ceny. Opłata z tytułu „opłaty środowiskowej” nie zasila budżetu gminy czy przedsiębiorstwa zajmującego się odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych - jest przekazywana do Urzędu Marszałkowskiego.
    
7. Kosztowne wymogi dla firm zajmujących się odbiorem odpadów. Firmom zajmującym się odpadami narzucono nowe, bardzo kosztowne wymogi. Przykładowo, firmy muszą od 2019 r. instalować w swoich zakładach monitoring wizyjny o wysokiej rozdzielczości i instalacje przeciwpożarowe. Nowelizacja przepisów spowodowała nieważność wszystkich wydanych dotychczas zezwoleń, a za nowe firmy muszą nie tylko uiścić stosowne opłaty, ale również wnieść wysoką gwarancję bankową. Te dodatkowe wymogi również mają wpływ na wzrost cen.
    
8. Spadek mocy instalacji przetwarzających odpady w regionie. Przyczyną wzrostu opłat są też problemy ze zbytem i zagospodarowaniem odpadów. W 2019 r. w porównaniu do 2016 r. ceny za przyjęcie odpadów do instalacji przetwarzających odpady wzrosły od ponad 58% do ponad 87%. Doprowadziło do tego m.in. wyłączenie regionalnych instalacji i brak Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami.
    
9. System gospodarki odpadami powinien się bilansować. Samorząd nie zarabia na gospodarce odpadami. Koszty funkcjonowania systemu powinny być w całości pokrywane opłatami wnoszonymi przez mieszkańców.

Z roku na rok produkujemy coraz więcej śmieci, które są efektem ubocznym rozwoju i bogacenia się, choć do europejskiej średniej wciąż nam daleko. W 2020 roku przeciętny Europejczyk produkował 502 kg śmieci wobec 336 kg u przeciętnego Polaka. Z tego wynika prosty wniosek – albo system zagospodarowania i składowania odpadów zostanie lepiej zorganizowany, albo, co roku będzie trzeba liczyć się z jeszcze wyższymi cenami odbioru i zagospodarowania odpadów.

Możemy planować bardziej zrównoważony rozwój i odpowiedzialne gospodarowanie odpadami, ale analiza dotychczasowych danych wskazuje, że przynajmniej w najbliższym czasie śmieci będzie coraz więcej. W tym miejscu ponownie apelujemy  do naszych mieszkańców i prosimy o racjonalne gospodarowanie odpadami we własnych gospodarstwach domowych i ograniczanie powstawania odpadów poprzez np. kupowanie produktów pakowanych zbiorczo lub luzem ewentualnie rezygnowanie z towarów nadmiernie opakowanych a mieszkańców zamieszkałych w budynkach jednorodzinnych  prosimy o kompostowanie bioodpadów. Jednocześnie apelujemy o solidarne i uczciwe wykazywanie ilości osób zamieszkałych na naszych nieruchomościach. Razem możemy przyczynić się do proporcjonalnego i uczciwego rozłożenia wysokości opłaty na wszystkich mieszkańców.

Lidia Sosnowska

Zastępca Burmistrza Łasku