Sejm uchwalił pilną nowelizację, która przesunie termin wdrożenia dowodów osobistych z odciskami palców i podpisem posiadacza.
Nowe dowody miały być wydawane od 2 sierpnia br. Po uchwalonej w dniu 8 lipca br. zmianie dzień ten określony zostanie w osobnym komunikacie. Potrzeba przesunięcia wejścia w życie uchwalonych w kwietniu br. przepisów, zgodnie z którymi w wydawanych od 2 sierpnia br. dowodach osób powyżej 12 r. życia miały znaleźć się odciski palców oraz podpis posiadacza, związana jest z tym, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego 2 lipca br. wskazała na potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa informacji przetwarzanych z wykorzystaniem zamówionych urządzeń do pobierania linii papilarnych, które miały trafić do gmin. Nowela trafi teraz do Senatu.
Niezmieniony został przepis, zgodnie z którym możliwość składania wniosków o dowód online będzie do 26 lipca. Brak możliwości składania wniosków tą ścieżką wynika z tego, że odciski palców i podpis będą odwzorowywane w urzędzie.
Najważniejsze informacje dotyczące zmian w nowym e-dowodzie to:
- wprowadzenie do dowodu osobistego drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców (pierwsza cecha, którą zawierają e-dowody wydawane od marca 2019 roku, to wizerunek twarzy),
- złożenie wniosku o dowód osobisty (pobranie odcisków palców) oraz odbiór dokumentu (potwierdzenie tożsamości) wymaga wizyty w urzędzie,
- odciski palców nie będą pobierane od dzieci poniżej 12 roku życia, więc będzie można złożyć wniosek o dowód dla dziecka do 12 roku życia elektronicznie,
- odciski palców nie będą pobierane od osób, od których będzie to fizycznie niemożliwe,
- do warstwy graficznej dowodu osobistego powróci podpis posiadacza (podpisu nie będą składać dzieci do 12. roku życia oraz osoby, które z powodu niedającej się usunąć przeszkody nie mogą złożyć podpisu),
- odciski palców będą zamieszczane w warstwie elektronicznej dowodu osobistego i będą przechowywane w Rejestrze Dowodów Osobistych wyłącznie w celu wydania dowodu osobistego,
- odciski palców będą automatycznie usuwane z Rejestru w momencie odebrania dowodu prze obywatela lub gdy obywatel nie odbierze dowodu w ciągu 90 dni od daty wydania (czyli daty personalizacji zamieszczonej w dowodzie),
- podpis będzie zamieszczany w warstwie graficznej dowodu osobistego każdej osoby, która ukończyła 12 rok życia,
- podpisu nie będzie w dowodzie osoby, która nie może złożyć podpisu.
Dla osób, które nie będą mogły udać się do urzędu gminy, aby oddać odciski palców, nowe regulacje przewidują możliwość skorzystania z mobilnej stacji obsługiwanej przez urzędników, a więc urzędnik przyjedzie do obywatela. Będzie to urzędnik organu gminy, na terenie której siedzibę mają władze powiatu.
Nowe dowody osobiste będą ważne przez:
- 10 lat – dla osób od 12 roku życia,
- 5 lat – dla osób do 12 roku życia,
- 12 miesięcy – dla osób, od których chwilowo nie można pobrać odcisków palców.
Dotychczasowe funkcjonalności dowodu osobistego z warstwą elektroniczną (e-dowodu) wydawanego od 4 marca 2019 r. pozostają te same. Dzięki warstwie elektronicznej e-dowód umożliwia m.in.:
- logowanie do portali administracji publicznej (np.gov.pl), i korzystanie z e-usług,
- elektroniczne podpisywanie dokumentów (podpis osobisty),
- korzystanie z automatycznych bramek granicznych np. na lotniskach.
Ubiegając się o wydanie dowodu osobistego obywatel może zdecydować, czy chce podpis osobisty w e-dowodzie, umożliwiający elektroniczne podpisywanie dokumentów. Jeśli tak, zaznacza to we wniosku. Jeśli chce używać elektronicznych funkcji e-dowodu, to przy odbiorze e-dowodu lub później, w dowolnym urzędzie gminy, ustali kody PIN:
- do logowania – PIN1 (4 cyfry),
- do składania podpisu osobistego – PIN2 (6 cyfr).
Kod PIN2 ustalają tylko te osoby, które zaznaczyły we wniosku, że chcą mieć w e-dowodzie podpis osobisty.
Obywatel otrzyma również kod PUK. Kod PUK służy do odblokowania funkcji logowania i podpisu e-dowodem w przypadku 3-krotnego podania błędnego kodu PIN. Jeśli nie będzie chciał go odebrać – może zostawić go w urzędzie.
Dla osób, które nie będą mogły udać się do urzędu gminy, aby oddać odciski palców, nowe regulacje przewidują możliwość skorzystania z mobilnej stacji obsługiwanej przez urzędników, a więc urzędnik przyjedzie do obywatela. Będzie to urzędnik organu gminy, na terenie której siedzibę mają władze powiatu.
Dowody osobiste będą wymieniane na nowe sukcesywnie, z datą upływu terminu ważności dotychczasowych. Jeżeli obywatel będzie chciał posiadać nowy dowód, w którego warstwie elektronicznej będzie już zamieszczona druga cecha biometryczna, czyli odciski palców, będzie mógł to uczynić nie czekając na datę upływu ważności dotychczasowego dowodu osobistego.
Lilia Ślusarczyk-Grącka
kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Łasku
[2]